Prostitution, Violence against Women and the Criminalization of the Client / Πορνεία, Βία κατά των Γυναικών και Ποινικοποίηση του Πελάτη

Βρήκαμε την είδηση από την Κύπρο και την αναδημοσιεύουμε..

Πορνεία, Βία κατά των Γυναικών και Ποινικοποίηση του Πελάτη

H πρόσφατη απαράδεκτη σύλληψη αριθμού γυναικών στην Ελλάδα με την κατηγορία της απειλής της δημόσιας υγείας, καθώς και η δημοσιοποίηση στοιχείων τους, φέρνουν στο προσκήνιο (και στην Κύπρο) σοκαριστικές πραγματικότητες για τις γυναίκες στην πορνεία.

Είναι ολοφάνερο ότι τα ΜΜΕ στην Κύπρο δεν έχασαν ευκαιρία να εκθέσουν την κατάσταση τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο, τοποθετώντας όμως το θέμα μόνο υπό το πρίσμα των μολυσματικών ασθενειών με πρόθεση να προστατεύσουν τους πελάτες και τις οικογένειες/συντρόφους τους – «δαιμονοποιώντας» τις γυναίκες στην πορνεία ως κίνδυνους της «ευυπόληπτης» κοινωνίας μας. 

Ακόμα χειρότερα ο Υπουργός Υγείας με τις δηλώσεις του σε Μεσημεριανή Εκπομπή του Σίγμα (ημερομηνίας 2/5/2012) άφησε την κοινωνία των πολιτών άναυδη, αφού το ζήτημα δεν έχει αντιμετωπισθεί με την ανάλογη ευαισθησία προς τα ανθρώπινα δικαιώματα ευάλωτων  γυναικών (κοινωνικά και οικονομικά) μέσα από την οπτική του φύλου και της ισότητας - ή τουλάχιστον την προάσπιση της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής τους υγείας και δικαιωμάτων.

Στην ουσία ο Υπουργός Υγείας έχει προβεί σε δημόσια παραδοχή ότι οι γυναίκες στην πορνεία είναι μετανάστριες τρίτων χωρών θύματα εμπορίας και σεξουαλικής εκμετάλλευσης. 

Όπως έχει δηλώσει «κατά την άφιξη τους στην Κύπρο μετανάστες/ριες περνούν από ιατρικό έλεγχο, και […] δεν υπάρχουν στοιχεία τα τελευταία 10 χρόνια για αύξηση των φορέων του AIDS […] Κάποιες από αυτές έχουν επισκεφτεί συγκεκριμένα ιατρικά κέντρα όπου τις έχουν πάρει αυτοί που τις προάγουν».

Λογικά ερωτήματα που τίθενται είναι τα εξής:
 

• Κατά πόσο η όλη δημοσιότητα που παίρνει το θέμα στην Κύπρο (και στην Ελλάδα) γίνεται με  δεοντολογική ευαισθησία, έτσι ώστε να προστατευθεί η στοιχειώδης αξιοπρέπεια των γυναικών και ποιά είναι η ευθύνη των ΜΜΕ σε αυτό;
• Αν η όλη συζήτηση για τον έλεγχο των γυναικών στη πορνεία προστατεύει τη δημόσια υγεία, τότε γιατί απουσιάζει από τον δημόσιο λόγο η ευθύνη των πελατών (και η δημοσιοποίηση των ονομάτων των «πελατών» στην περίπτωση της Ελλάδας);
• Με το σκεπτικό αυτό, δεν αποτελούν και οι πελάτες οι οποίοι με επιλογή τους έκαναν χρήση των «υπηρεσιών» χωρίς προφύλαξη, κίνδυνο της δημόσιας υγείας, αφού μπορούν να μεταδώσουν την ασθένεια, τόσο στις συντρόφους/συζύγους όσο και σε άλλες ανυποψίαστες γυναίκες με τις οποίες πιθανόν έχουν σεξουαλική επαφή;

Πρέπει να αρχίσουμε να λέμε τα πράγματα με το όνομα τους.

Δεν μιλάμε για αγοραίο έρωτα – δεν πρέπει να ρομαντικοποιούμε την πορνική αγορά και τη βιομηχανία του σεξ. 

Τι σημαίνει ο όρος «ιερόδουλες» ο οποίος χρησιμοποιείται αυθαίρετα; 

Από πότε η πορνεία είναι ιερή εργασία; 

Μιλάμε για γυναίκες που κατά πάσα πιθανότητα έχουν εξαναγκαστεί στην πορνεία. 

Μιλούμε για απροστάτευτες γυναίκες που οι πιο πολλές είναι θύματα βίας και πολύ πιθανόν να μην είναι επιλογή τους η μη χρήση προφύλαξης. 

Ο δημόσιος λόγος δεν πρέπει να περιστρέφεται μόνο γύρω από τη δημόσια υγεία αλλά γύρω από την πορνεία και την ανάληψη των ανάλογων ευθυνών.

Πρόκειται για ένα άκρως πατριαρχικό δημόσιο λόγο που στερείται κοινωνικής ευαισθησίας, στιγματίζει ήδη περιθωριοποιημένες ομάδες γυναικών και προωθεί τις άνισες σχέσεις ανάμεσα στα δύο φύλα, κανονικοποιώντας το «δικαίωμα» των ανδρών να αγοράζουν γυναίκες.

Δεν πρέπει επίσης να αγνοείται το ίδιο το φαινόμενο της παράνομης διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων με σκοπό τη σεξουαλική/οικονομική εκμετάλλευση από παράνομα εγκληματικά κυκλώματα, αφού απομυζούν τεράστια κέρδη. 

Αυτή η μορφή βίας, με θύματα κυρίως γυναίκες και κορίτσια, τα οποία κακοποιούνται πολλαπλώς, αποτελεί πρωτίστως προσβολή της στοιχειώδους αξιοπρέπειας του ανθρώπου στην οποία οι «πελάτες» της πορνικής αγοράς συνεργούν.

 Όπως αναφέρει η Γενική Γραμματεία Ισότητας στην Ελλάδα, «Αντί της ανάδειξης της ευθύνης του «πελάτη» απέναντι στον περίγυρό του και, γενικότερα, στο κοινωνικό σύνολο, η ευθύνη αυτή εστιάζεται μόνο στις ίδιες τις γυναίκες που εξαναγκάζονται σε εκπόρνευση.»

Πρέπει τόσο οι πολιτικοί όσο και τα ΜΜΕ να αναλογιστούν μήπως η «αγορά πορνικών και σεξουαλικών υπηρεσιών» θα έπρεπε να στρέφει την προσοχή μας σε αυτόν που τροφοδοτεί τη ζήτηση αυτών των «υπηρεσιών»; 

Εξάλλου, τόσο η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Προσώπων (υιοθετήθηκε), όσο και η νέα Οδηγία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (προς υιοθέτηση από την Κύπρο)  για το θέμα αναφέρουν ξεκάθαρα ότι το κράτος πρέπει να λάβει μέτρα για την αποθάρρυνση της ζήτησης για υπηρεσίες από θύματα εμπορίας. 

«Δίνουν επίσης την επιλογή στα κράτη μέλη για ποινικοποίηση της ζήτησης για τέτοιες υπηρεσίες, μέτρο το οποίο έχει ληφθεί σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες», δηλώνει η κα. Τζόζη Χριστοδούλου, Συντονίστρια Πολιτικής, στο Mεσογειακό Ινστιτούτο Μελετών Κοινωνικού Φύλου.

Ας αναλογιστούμε ποιός είναι θύτης και πιο το θύμα; Ζητούμε λοιπόν το κράτος να αναλάβει τις ευθύνες του προς τις γυναίκες θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης και στην κοινωνία γενικότερα. Απαιτούμε από το κράτος:

1. Την έναρξη διαλόγου για την ποινικοποίηση της ζήτησης για σεξουαλικές υπηρεσίες και την αποθάρρυνση της.
2. Την πρόσβαση τους σε περιεκτικά προγράμματα εξόδου από την πορνεία σε συνδυασμό με ψυχοκοινωνική στήριξη και διευκόλυνση της ένταξης τους στην εργασία.
3. Την πρόσβαση χωρίς διακρίσεις σε φθηνές, υψηλής ποιότητας, και εμπιστευτικές  υπηρεσίες  σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και ψυχο-κοινωνική στήριξη.  

Prostitution, Violence against Women and the Criminalization of the Client 

The emerging debate in Cyprus following the recent arrest of prostitutes in Athens that were found to be HIV positive on charges of threatening public health, and the disclosure of their photographs and other personal details, brings to the fore shocking realities in relation to women in prostitution.

The Cyprus media did not miss the opportunity to cover the story, but did so by framing the issue solely in terms of public health with the intent to protect ‘clients’ of prostitution services and their families / partners while demonizing women in prostitution as a threat to "respectable" society. 

Furthermore, the Cyprus Health Minister's statements in a mid-afternoon television broadcast (dated 05.02.2012) left civil society dumbfounded, as the issue was addressed with a complete lack of sensitivity for the human rights of women that are socially and economically vulnerable, and a lack of gender perspective – ignoring even their most basic sexual and reproductive health and rights.

The Minister of Health went as far as making a public admission that women in prostitution are migrants from third countries and victims of trafficking and sexual exploitation by stating that "upon arrival to Cyprus all migrants go through medical testing, and [...] there is no evidence that incidents of HIV/AIDS have increased [...] 

Some women have visited specific health centres where they are taken by those that promote them.”

The above raises a number of serious questions:

• Whether the issue, both in Cyprus and in Greece, has been handled with the appropriate ethical sensitivity and with due consideration to the protection of the basic human rights and dignity of women?
• If the whole debate regarding the medical testing of women in prostitution is in the interests of protecting public health, then why is the responsibility of the ‘client’ (and in the case of Greece the disclosure of their personal details) absent from public discourse? 
• Are the ‘clients’ who choose to buy prostitution services and who do so without the use of appropriate protection not a public health risk since they may also infect their partners/spouses and other unsuspecting women they are likely have sexual relations with?

Society can no longer deceive itself with regard to the realities of the system of prostitution. 

This is not about ‘paid love’ (agoraio erota) – prostitution and the sex industry should not be romanticized. 

The term ‘ierodoules’ (sacred workers), used arbitrarily in Greek and Cypriot public dialogue, makes a mockery of women that are often forced into the system of prostitution. 

These women are completely unprotected, many are victims of violence and most likely do not dictate the terms of their ‘transactions’, including whether or not to use adequate protection from STDs. 

The public discourse should not only revolve around public health, but about the system of prostitution itself and about the assignment of responsibilities wherever they are due. 

This highly patriarchal and sexist discourse stigmatizes already marginalized groups of women and promotes gender inequality, normalizing the ‘right’ of men to buy women and girls.

We should also not ignore the widespread phenomenon of trafficking and sexual exploitation by criminal networks that generate massive profits. 

This extreme form of violence, affecting mostly women and girls, is a gross violation of basic human rights and dignity which clients of prostitution and sexual services feed and perpetuate. 

As stated by the General Secretariat for Gender Equality in Greece, "Rather than focusing on the responsibility of the ‘client’ towards society as a whole, responsibility is placed only on the women themselves that are forced into prostitution”.

Both policy makers and the media should consider whether in our discussion of “prostitution and sexual services" we should turn our attention to those that feed the demand for such 'services'. We should also consider that both the Council of Europe Convention on Combating Trafficking in Persons (adopted), and the new European Commission Directive (to be transposed) clearly indicate that states must take measures to discourage demand for services from victims of trafficking and sexual exploitation. 

"There is also the option for Member States to consider criminalizing  demand for such services, a measure which has been adopted in a number of EU countries," says Ms. Josie Christodoulou, Policy Coordinator at the of Mediterranean Institute of Gender Studies.

Society must reconsider: Who is the victim and who the perpetrator?

We demand that Cyprus Government take responsibility for women victims of sexual exploitation, and specifically for:

1. The initiation of a public dialogue on the criminalization of demand for sexual services and other measures to discourage such demand;
2. Access to comprehensive exit programmes for women in prostitution in combination with appropriate psychosocial support as well as programmes for their integration in the labour market; 
3. Access to high quality, free and confidential sexual and reproductive health services to women in prostitution without discrimination.